دانش آموزان خوب ششم آسمان با تماشای یک فیلم مستند با مراحل تولید کنسرو ماهی ، بیماری بوتولیسم و راه های تشخیص کنسرو های سالم از ناسالم آشنا شدند.
بوتولیسم (به انگلیسی: Botulism) یک بیماری نادر ولی به صورت بالقوه کشنده است. بوتولیسم یک بیماری فلج است که عامل ایجاد کنندهٔ آن سمی است که توسط باکتری کلوستریدیوم بوتولینوم تولید میشود. شروع بوتولیسم با علائمی همچون ضعف، سختی در دید، احساس خستگی، و سختی در حرف زدن همراه است. علائم بعدی بیماری میتوانند شامل این موارد باشند: ضعف دستها، عضلات قفسهٔ سینه، و پا. این بیماری معمولاً تأثیری روی خودآگاهی ندارد و ایجاد تب نمیکند.
بوتولیسم میتواند از چند راه مختلف ایجاد شود. وجود اسپورهای باکتریایی عامل این بیماری در خاک و آب رایج است. وقتی که این اسپورها در شرایطی قرار بگیرند که سطوح اکسیژن کم باشد و شرایط دمایی خاصی برقرار باشد، سم بوتولینوم تولید میکنند. بوتولیسم غذایی زمانی رخ میدهد که سم بوتولیسم خورده شود. بوتولیسم نوزادان زمانی رخ میدهد که باکتری در روده رشد کرده و سم آزاد کند. اصولاً این بیماری تنها در کودکان زیر شش ماه رخ میدهد، چرا که پس از آن سازوکارهای محافظ رشد مییابند. بوتولیسم در اثر زخم بیشتر در میان کسانی رخ میدهد که مواد مخدر تزریقی استفاده میکنند. در چنین شرایطی اسپورها وارد زخم شده و در غیاب اکسیژن، سم آزاد میکنند. بوتولیسم مستقیماً میان انسانها انتقال پیدا نمیکند. تشخیص بیماری از طریق یافتن سم یا باکتری در فرد انجام میپذیرد.
در اصل، پیشگیری از بوتولیسم از طریق تهیهٔ کامل و مناسب غذا ممکن است. این سم با گرمای بالاتر از ۸۵ درجهٔ سیلسیوس به مدت بالاتر از پنج دقیقه از بین میرود. دادن عسل به کودکان زیر یک سال، به خاطر ریسکی که این غذا دارد، توصیه نمیشود. درمان بوتولیسم از طریق مادهٔ ضد سم است. برای کسانی که خود نمیتوانند تنفس کنند، ممکن است تهویه مکانیکی به مدت چند ماه مورد نیاز باشد. برای بوتولیسم زخمی، ممکن است آنتیبیوتیکنیز استفاده شود. مرگ و میر در ۵ تا ۱۰ درصد افراد رخ میدهد. بوتولیسم میتواند حیوانات دیگری را نیز دچار کند.